Dolina rzeki Biebrzy wraz z dolinami uchodzących do niej dopływów zawsze stanowiła niezwykle trudny teren do komunikacji. Nie było możliwe posługiwanie się drogami lądowymi, które łączyłyby osady położone na północnej krawędzi doliny z osada­mi na skraju południowym. Nie dotyczyło to oczywiście zim względnie długich w tym regionie, gdy czynne były tzw. drogi zimowe, niedostępne wiosną, latem i jesienią. Trudności komunikacyjne sprawiały... Болей »

Pradzieje Brańska i okolic nie są jeszcze dostatecznie poznane. Nie prowa­dzono tutaj kompleksowych badań wykopaliskowych, a jedynie krótkotrwałe prace badawcze i ratownicze na kilku stanowiskach. W opracowaniu niniej­szym wykorzystano dotychczasowe publikacje (sprawozdania opisujące przede wszystkim przypadkowe odkrycia archeologiczne) oraz materiał zabytkowy uzyskany przeze mnie w trakcie wiosenno-jesiennych wędówek po okolicy w latac... Болей »

Aleksander Chodkiewicz wojewoda nowogrodzki, marszałek wielki litewski, w 1498 r. sprowadził do Gródka mnichów z Ławry Pieczerskiej w Kijowie. Mnisi zaczęli budować tam klasztor. Jednak sąsiedztwo gwarnej rezydencji magnackiej kolidowało z pustelniczą regułą zakonu. Poprosili więc swego ktitora o pozwolenie osiedlenia się w bardziej spokojnym i odosobnionym miej­scu. Puścili na wodę krzyż, który zatrzymał się przy wysokiej skarpie ostro... Болей »

Już we wczesnym średniowieczu przez ziemie Podlasia przebiegały ważne drogi handlowe. Największe znaczenia miał tranzytowy szlak bałtycko-czarnomorski, który na znacznym odcinku biegł wzdłuż Bugu. To przy nim rozwi­nął się Drohiczyn, ważny ośrodek handlu Rusi z Polską i strefą nadbałtycką. Tędy wiodła także droga handlu Jaćwingów z południem. Zdaniem T. Dunin-Wąsowicz, sieć komunikacyjna Podlasia ukształtowała się we wczesnym średniowie... Болей »

Dobra goniądzkie Radziwiłłów od 1530 r. sąsiadowały od południa z włością knyszyńską. Ta powstała w wyniku akcji Bony, która zmusiła właścicieli „Państwa Rajgrodzko-Goniądzkiego" do ustąpienia na rzecz młodego króla Zygmunta Augusta części należących do nich puszcza i nowo zasiedlonych. Darowizny dokonał Mikołaj Mikołajewicz Radziwiłł biskup żmudzki, ale po śmierci biskupa jego brat Stanisław nie dopuszczał do przejęcia Knyszyna na rzec... Болей »

Sytuacja Rzeczypospolitej w schyłkowym okresie panowania Augusta II była bardzo tru­dna. Trwała wojna siedmioletnia (1756—1763), przez ziemie Rzeczypospolitej przetaczały się obce wojska, głównie rosyjskie i pruskie, któ­re niemiłosiernie grabiły ludność. Na domiar złego Fryderyk II zalewał kraj fałszywą mo­netą, co wydatnie przyczyniło się do ruiny gos­podarczej. Już na początku 1761 r. brak stabil­ności waluty był najdotkliwszą plag... Болей »

Sposób odżywiania się w XVIII-wiecznej Rzeczypospolitej należy do słabiej zbadanych działów kultury materialnej. Źródła są bardzo fragmentaryczne i dotyczą tylko niektórych produktów, niektórych środowisk, niektórych zwyczajów kulinarnych i nawyków konsump­cyjnych w bardzo wąskim zwykle przedziale czasowym. Brakuje więc także wyczerpującej literatury tematu. Mimo tych przeszkód, zado­walając się nawet tylko wzmiankami, warto podjąć prób... Болей »

Zespół klasztorno-kościelny w Różanym­stoku jest jednym z największych i najokazal­szych tego typu zabytków na terenie wojewó­dztwa białostockiego. Od lat budził on zainteresowanie badaczy sztuki i architektury, a mimo to literatura dotycząca tego zespołu jest skąpa. Począwszy od wydawnictw z XVII w. znajdujemy wzmianki dotyczące przede wszy­stkim cudownego obrazu NMP fundacji Tysz­kiewiczów. Zresztą pierwszy kościół zbudowany był dla u... Болей »

Termin antroponimia (od greck. anthrópos 'człowiek' + ónyma 'imię') oznacza naukę zaj­mującą się badaniem różnych typów imion oso­bowych. W sferze jej zainteresowań znajdują się imiona własne, imiona po ojcu (łąc. patro­nimicum), nazwiska, przezwiska, pseudonimy, kryptonimy, ponadto nazwy herbowe, plemien­ne i narodowe oraz sposoby ich tworzenia, roz­woju i funkcjonowania. (L. Kruk, Z zagadnień XVI-wiecznej antroponimii północnej Białos... Болей »

W poprzednim artykule przedstawiano po­krótce zarys dziejów prawosławia w Polsce pół­nocno-wschodniej oraz najciekawsze zabytki malarstwa ikonowego na naszym obszarze. Tekst niniejszy jest próbą rozszyfrowania tre­ści ikonograficznych najczęściej występujących na naszym terenie tematów w wizerunkach Bo­garodzicy. Pod pojęciem ikonografii rozumiemy tu, zgodnie z definicją, naukę pomocniczą /his­torii sztuki, zajmującą się klasyfikacją, r... Болей »